Irene Wing Easton, auteur van ‘Moe is Moe maar voldaan’, bezig met een roman, en columnist voor VluchtelingenWerk, vertelt over haar ervaringen met een boek in eigen beheer. Ze geeft tips (do’s & don’ts) en hoopt dat jij zo makkelijker jouw keuze kunt maken.
Hoe maak je de juiste keuze?
Wat me opvalt is dat veel mensen de keuze om hun boek in eigen beheer uit te geven al gemaakt hebben wanneer ze me de vraag stellen óf ze dit zullen doen.
‘Wanneer ik mijn boek in eigen beheer uitgeef is al het geld wat ik verdien voor mij en zeg nou zelf, reguliere uitgeverijen verdienen wel heel makkelijk, wat doen ze er nou helemaal voor?’
Ik begrijp deze denkwijze maar het ligt toch iets minder zwart-wit dan dit. Daarom hierbij een aantal overwegingen om bij je keuze in gedachten te houden.
Om wat voor soort boek gaat het?
Het maakt verschil of je een boek hebt geschreven over bijvoorbeeld je werk, een theorie, over koken, of dat je een roman of thriller hebt geschreven. Een boek over een bepaald onderwerp kun je makkelijker zelf verkopen op een beurs over dat onderwerp, dan een roman of thriller. Een fantasybook zal wellicht weer wel bij bepaalde events verkocht kunnen worden. Met een prentenboek kun je op een beurs voor kinderen gaan staan.
Wat wil je met het boek?
Denk na over wat je plannen met dit boek zijn. Stel, je hebt een boek over jouw manier van bijvoorbeeld coaching geschreven. Wil je dat boek zelf tijdens lezingen gaan verkopen? Wórd je eigenlijk al vaak gevraagd om een lezing te geven? Is het antwoord op de laatste vraag ‘ja’, dan weet je dat je de boekwinkel en dus reguliere uitgeverij niet per se nodig hebt.
Als je boek bij een reguliere uitgeverij wordt uitgegeven, kun je je aanmelden bij de Schrijverscentrale. Zij bemiddelen, tegen een bepaald percentage van de opbrengst van je lezing, tussen aanvrager en schrijver. Als je zelf je boek uitgegeven hebt, kom je niet in aanmerking om je aan te sluiten. Houd dit dus in gedachten.
Maar misschien denk je zelf die lezingen wel voor elkaar te krijgen, dat kan natuurlijk ook. Ik ben omdat mijn eerste boek (Moe is Moe maar voldaan) over de taboes binnen het moederschap gaat, vaak gevraagd door kinderdagverblijven, bibliotheken, mammabeurzen die een spreker zoeken voor workshops of lezing en dergelijke. Maar… ik heb mezelf daarvoor ook wel moeten aanbieden(ik kom nog terug op het onderwerp PR) en net als andere auteurs, zelfs met zeer gevestigde namen, krijg ik ook wel te maken met veel aanmeldingen voor een lezing en weinig mensen die op komen dagen of organisaties die alleen maar een grátis lezing willen.
Hoeveel exemplaren wil je?
Ik sprak mensen die voor hun werk (waar ze ook het boek over schreven) al veelvuldig gevraagd werden als spreker en zich per lezing verzekerd wisten van een bedrag voor het spreken en een flinke verkoop van de boeken. Ja, dan is de keuze om het zelf uit te geven denk ik wel een goeie. Je kunt dan meteen ook een flink aantal exemplaren laten drukken want hoe meer je er drukt… hoe lager de kostprijs en groter jouw winst. (Over printen kom ik verderop nog te spreken).
De opbrengst en het ISBN-nummer
Als je zelf uitgeeft is de opbrengst helemaal voor jou. Ik heb destijds een eigen uitgeverij opgericht en dus kon ik een ISBN-nummer aanvragen voor mijn boek. Dat kan namelijk alleen als je via een uitgeverij uitgeeft en dus in principe niet via printing on demand. Het kan wel als je je bij een printing on demand uitgeverij aansluit.
Nogmaals, als je denkt je boeken zonder boekhandel te verkopen dan kun je dit gerust zonder ISBN-nummer doen.
Of toch maar printing on demand?
Voordeel van Printing on demand is dat je per stuk laat printen en je dus nooit met stapels boeken op je zolder blijft zitten. Nadelen zijn er ook. Het ziet er minder professioneel uit, de kwaliteit is minder (al is het sterk verbeterd de afgelopen jaren!), sommige boekhandels willen het daarom niet neerleggen als je hen daarom vraagt. Het boek heeft (meestal) geen ISBN nummer. Naar verhouding is het ook duurder omdat je per boek betaalt.
Tijd speelt ook een rol
Tegenwoordig is het heel normaal dat je de keuze hebt om te kiezen uit ‘in eigen beheer uitgeven’ of ‘reguliere uitgever zoeken’. Toen ik mijn eerste boek ‘Moe is Moe maar voldaan’ afhad, werd er nog niet zo veel zelf uitgegeven. Ik stuurde mijn boek naar 26 uitgevers, kreeg enthousiaste reacties terug (‘goed geschreven, rake onderwerpen, humor’) maar evenzoveel afwijzingen. De crisis was immers net een aantal jaren bezig en daarom kreeg ik berichten als ‘We hadden het graag uitgegeven maar staan op het punt te fuseren of te stoppen’, of ‘We durven het commercieel gezien niet aan omdat je geen BN’er bent.’ Ik werd dus min of meer gedwongen om zelf een uitgeverij op te richten (kwestie van naar de Kamer van Koophandel gaan) en het boek professioneel te laten drukken.
Ik was een pionier. Boekenkrant was enthousiast, plaatste een interview met mij, men vond mij dapper. Ook op sociale media werd ik toegejuicht, yes go Irene!
Geen rozengeur
Maar het was niet allemaal zo mooi als het leek. Ik moest ‘het wiel uitvinden’ en alles wat een reguliere uitgever voor jou en je boek doet, zelf regelen. Soms liep ik tegen dingen aan waarvan ik niet wist dat dit ook moest doen.
Een bekend Nederlands tijdschrift liet me weten dat zij alleen een recensie schreven als ze van te voren een drukproef hadden ontvangen en als het boek bij het Centraal Boekhuis verkrijgbaar was. Beiden had ik niet geregeld. Ik heb mijn boek pas na een half jaar bij het CB gelegd (omdat ik eerst wilde afwachten of de verkoop via mijn website zou lopen).
Bij een reguliere uitgeverij krijgen de boekhandels twee keer per jaar een brochure met informatie over de nieuw te verschijnen boeken. De reguliere uitgeverij verzorgt een persbericht waarin jouw boek wordt aangekondigd. Ze hebben een náám, er wordt naar gekeken. Ik moest zelf de aandacht van boekhandelaren trekken…
Ik had veel onkosten van onder andere het CB maar ook advertenties, flyers enz.
Centraal Boekhuis en eigen beheer
Als je wilt dat je boek via de boekhandel en online te koop is, dan moet het bij het CB liggen. Je betaalt daar een bedrag per maand voor en daarnaast per verkocht boek nog een bedrag. Mijn boek ‘Moe is Moe maar voldaan’ heeft er een aantal jaren gelegen maar deze kostenpost werd voor mij te hoog en nu is het alleen nog via mijn website www.wingeaston.nl te koop. Boekhandelaren mogen daar ook bestellen en hen bied ik een extra hoge boekhandelskorting (50%) + ik neem de verzendkosten voor zowel boekhandelaren als particuliere bestellers voor mijn rekening. Voor mij is het op dít moment goedkoper om het zo te doen, dan om het boek bij het CB neer te leggen. Verkoop je echter heel veel exemplaren (de eerste tijd) dan is het wel heel handig als verkoop via CB gaat en je er zelf geen omkijken naar hebt. Want een boek versturen kost ook tijd en moeite en verpakkingsmateriaal.
Boekhandelskorting?
Ja, wat dacht je, de boekwinkel moet ook verdienen en krijgt 42% van de verkoopprijs. En dat is ook het geval wanneer je boek niét in de winkel ligt. De klant die bij de boekhandel naar jouw boek vraagt, waarna de boekhandelaar het bestelt bij het CB, zorgt ervoor dat de boekwinkel die 42% alsnog krijgt.
En nu we het toch over boekwinkels hebben…
Allereerst moet ik een illusie wegnemen. Ook ik dacht, dat als ik mijn boek mooi liet drukken, een ISBN nummer aanvroeg en het bij het CB legde, dat alle boekwinkels het in hun winkel zouden neerleggen. Lezers zouden langs de boekenplanken en tafels met stapels van mijn boek lopen, het beetpakken, omslag bekijken en het willen hebben! Helaas…
Ik vroeg aan een grote boekwinkelketen waarom ze mijn boek niet in hun winkels legden, ik vond het zelf juist erg geschikt voor die keten. Het antwoord was: ‘We hebben ernaar gekeken, vonden het zelf ook een geschikt boek voor onze doelgroep maar we durfden het niet aan, de uitgeverij is zo onbekend…’
Promoten van je boek
De PR, het promoten van het boek, moest ik allemaal zelf doen, een vak apart. Heb je daar tijd voor en vind je het leuk, dan is het natuurlijk prima!
Houd er rekening mee dat de manier van promoten continu verandert. In de eerste jaren heb ik veel verkocht via Twitter terwijl dat tegenwoordig nauwelijks nog wat ‘doet’.
Ook moet een manier van verkopen bij jou passen. Ben je verlegen, wil je niet in de spotlights of heb je geen zin om de hele dag op een beurs te staan leuren met je boek, dan moet je iets anders bedenken. Een boektrailer is leuk, maar kost geld. Als je hem op de juiste manier inzet dan kan het je verkoop verbeteren maar je moet hem dus wel gebruiken. Een keer op Facebook is leuk maar niet genoeg, hij moet op meer plaatsen en manieren ingezet worden.
Bedenk dat een koper gemiddeld 7x jouw boek moet ‘tegenkomen’ en daarbij moet denken ‘oh dat lijkt me een mooi boek’ voordat deze daadwerkelijk tot kopen/bestellen overgaat.
Kijk uit!
Ik kan in dit artikel niet alle voor- en nadelen benoemen maar wil nog wel een waarschuwing geven.
Er zijn uitgeverijen die zich een beetje voordoen als een reguliere uitgever. Soms geven ze je boek zelfs uit zonder dat er nog een redactie naar kijkt. Ze nemen élk boek aan…er hoeft niets meer aan te gebeuren. Dat klinkt mooi maar dat is het niet. Elk boek moet geredigeerd worden, en denk nou niet ‘dat doet de buurvrouw wel effe’, ‘dat heeft mijn boek niet nodig’ of ‘dat kan ik zelf wel’.
Dan zijn er nog uitgeverijen die jouw boek uitgeven als jij er zelf voor betaalt of als jij duizend kopers organiseert. Jij doet het werk, zij verdienen. Dat is dus echt iets anders dan een reguliere uitgeverij.
Bij een reguliere uitgever wordt je boek begeleid door een redacteur, al hebben de meeste uitgeverijen daar nog maar een klein budget voor, het gebeurt wel en dat is een voordeel.
Naamsbekendheid
Staar je niet blind op bekende auteurs die nu zelf hun boek uitgeven. Zij hadden daarvoor al naam gemaakt, dat maakt het toch echt makkelijker. Jij moet waarschijnlijk nog beginnen met het opbouwen van naamsbekendheid.
Veranderingen
Er verandert met de dag van alles binnen uitgeverswereld en ook binnen de boekenwereld. Ook de manieren waarop je je boek kunt promoten veranderen telkens. Kijk op internet, vergelijk, vraag anderen naar hun ervaring en houd in je achterhoofd dat mensen graag aan jou willen verdienen.
De ene keuze kan de andere tot gevolg hebben
Bij ‘Moe is Moe maar voldaan’ ging ik ervoor. Ik wilde dit boek de wereld in slingeren en als een reguliere uitgeverij het niet aandurfde dan deed ik het zelf.
Ook al verkocht/verkoopt het boek goed, kwam er zelfs een tweede druk, word ik nog steeds gevraagd voor lezingen zelfs al ben ik niet bij de Schrijverscentrale aangesloten… tóch heb ik financieel gezien verlies geleden.
Het heeft me op andere vlakken wél veel opgeleverd. Ik heb veel geleerd, onder andere dat risico nemen bij ondernemen hoort.
Bovendien heeft het succes van mijn eerste boek wel de aandacht van reguliere uitgeverijen getrokken. Bovendien werd ik geheel onverwacht toevallig ‘ontdekt’ door auteur Thomas Verbogt die me onder zijn hoede nam en me nu begeleidt bij het schrijven van mijn roman. Ik realiseer me dat dit mijn kansen op een reguliere uitgever ook weer vergroot.
Je weet van tevoren nooit helemaal hoe dingen verlopen.
Ik wens je veel succes met het maken van jouw keuze!
Nieuwsgierig naar Irene’s ervaringen? Volg haar op twitter via @IreneEaston of bezoek Irene’s site. Daar kun je ‘Moe is Moe’rechtstreeks bestellen en meelezen met haar ervaringen met het nieuwe manuscript.
