Als je gaat emigreren komt er natuurlijk van alles op je af. Daarom 26 emigratietips met praktische handreikingen en informatie.
Gerangschikt naar onderwerp.
Auto mee
Als je besluit om de auto mee te nemen naar het buitenland, moet je de auto officieel uitvoeren en het Nederlandse kenteken ongeldig laten verklaren. Je kunt dat regelen bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer
Belastingdienst
Emigratie heeft gevolgen voor de heffing van de inkomstenbelasting en de premieheffing volksverzekeringen. Volgens de Belastingdienst is er sprake van emigratie als je met je hele inboedel definitief verhuist naar het buitenland. Soms is het echter minder duidelijk. Bijvoorbeeld als niet het hele gezin meeverhuist of als de eigen woning in Nederland aangehouden wordt.
Wanneer je emigreert kan het zo zijn dat je op het moment van vertrek nog belasting- en premieaanslagen moet betalen. Ook is het mogelijk dat er nog aanslagen opgelegd moeten worden of voorlopige teruggaven stopgezet. Je kunt de Belastingdienst verzoeken het vaststellen van aanslagen over nog openstaande jaren te versnellen. En aanslagen die op het moment van vertrek nog niet zijn opgelegd, kun je vooruit betalen door middel van een depotstorting.
Overweeg om voor je vertrek een gemachtigde aan te wijzen die na je vertrek je belastingzaken zal waarnemen. Deze gemachtigde kan na je vertrek bijvoorbeeld een eventuele teruggaaf in ontvangst nemen of zorgen voor de betaling van nog op te leggen aanslagen. Je kunt het adres van de gemachtigde ook doorgeven als uw postadres voor de Belastingdienst, zodat je sneller en beter te bereiken bent.
Wil je je belastingzaken liever zelf vanuit het buitenland regelen, dan kan dat natuurlijk ook. Geef in dat geval je nieuwe adres in het buitenland door aan de Belastingdienst. En zorg er zeker voor dat je een werkend DigiD hebt.
Contact
Contact met familie en vrienden is enorm belangrijk. In het begin komen mensen nog wel eens langs, maar later kan het contact gaan verwateren. Gelukkig bieden Skype, Facetime en Whatsapp uitkomst. Maar overweeg ook om een aparte Facebookpagina of Instagram account aan te maken die bekenden kunnen volgen en waar je updates plaatst. Zo blijf je in beeld.
Douane
Als je gaat emigreren, kun je ook te maken krijgen met de Douane. Bij douanezaken wordt onderscheid gemaakt tussen emigratie vanuit Nederland naar een land dat behoort tot de Europese Unie (EU) en emigratie naar een niet-EU-land.
Binnen de Europese Unie is in principe vrij verkeer van goederen mogelijk. Er kunnen echter afwijkende regels gelden voor:
- huisdieren
- beschermde dier- en plantensoorten
- nagemaakte merkartikelen
- kunst en antiek
- drugs en medicijnen
- wapens
- levensmiddelen
- bloemen en planten.
Bij emigratie naar een niet-EU-land moet je bij de Nederlandse Douane het formulier ‘Aangifte ten uitvoer’ inleveren (formulier EG 110). Dit formulier moet zowel voor persoonlijke goederen als voor motorvoertuigen ingevuld worden. Ook bij emigratie naar een niet-EU-land kunnen er afwijkende regels gelden voor goederen (zie hierboven)
In alle gevallen (EU-land en niet-EU-land) moet je kentekens van motorvoertuigen afmelden bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW).
Meer informatie over de douane en alle bepalingen vind je op de site van de Belastingdienst.
Maak je gebruik van een internationaal verhuisbedrijf dan kunnen die je helpen aan informatie over in- en uitvoerrechten of je deze zaken uit handen nemen.
Familie en vrienden
Hamvraag bij emigratieplannen is: wanneer vertel ik het mijn familie en vrienden. Eigenlijk ligt dit voor iedereen anders, maar vaak is het aan te raden om hen pas te informeren als je plannen al een redelijke vorm hebben aangenomen. Anders zaai je veel onrust, die mogelijk achteraf niet nodig is.
Bedenk je dat je uiteenlopende reacties zult krijgen die in twee categorieën onder te verdelen zijn. Natuurlijk zijn er positieve reacties. Veel mensen zullen het je van harte gunnen en roepen dat ze er zelf ook wel eens van dromen. Maar er zijn ook mensen die het ronduit vervelend zullen vinden dat je hen verlaat. Een deel van hen omdat ze weten dat ze je vreselijk zullen gaan missen. Maar er is ook een ander deel dat met allerlei bezwaren gaat komen. “Zou je dat nou wel doen”, “weet je wel wat je allemaal opgeeft”, “hoe ga je dat financieel allemaal regelen”. Het zijn maar een paar van de manieren waarop mensen bewust of onbewust je vertrek zullen proberen te saboteren. Dat klinkt hard, maar realiseer je dat je dit soort reacties tegen gaat komen. Bedenk daarom voor je over je op handen zijnde vertrek gaat praten, welke bezwaren mensen kunnen opwerpen en formuleer een antwoord. Dat voorkomt dat je je onzeker gaat voelen.
Hollandse producten
Kun je niet buiten hagelslag, rookworst, drop of stroopwafels, dan zijn er verschillende sites waar je inkopen kunt doen. Kijk bijvoorbeeld op de sites van Holland by mail ofThe Hollandshop.
Inpakken en wegwezen
Verschillende verhuisbedrijven zijn gespecialiseerd in internationale verhuizingen en kunnen je heel goed op weg helpen met checklists en nuttige informatie. Maak daarnaast veel tijd en aandacht vrij voor je vertrek en het afscheid. Maak bijvoorbeeld ruim voor vertrek een afscheidskalender, zodat je weet wanneer je van wie afscheid gaat nemen. En daarnaast ook nog tijd over houdt voor jezelf. Plan dus ook dagen en dagdelen in voor jezelf. Want de laatste weken zijn al hectisch genoeg. En laat je daarover zeker geen schuldgevoelens aanpraten.
Kinderen
Met kinderen emigreren vereist extra zorg en aandacht. Hoe je hen voorbereidt op de emigratie hangt mede af van hun leeftijd. Maar ook van hun reactie op je plannen. Ze kunnen enthousiast reageren, maar ook boos of verdrietig. Realiseer je dat het enorm bedreigend kan zijn om vriendjes en vriendinnetjes, opa en oma en alles wat vertrouwd is te moeten achterlaten. Alleen omdat papa en mama bedacht hebben dat het leven er beter van wordt. Hun leven is toch prima, dus waarom zou dat moeten veranderen? En ze hebben natuurlijk wel (een beetje) gelijk… Bagatelliseren of negeren van deze gevoelens is dan natuurlijk uit den boze. Dat leidt alleen maar tot meer problemen als je in je nieuwe land bent aangekomen. Kijk daarom samen met je kind wat hem/haar dwars zit en sta open voor de tegenargumenten. Wees ook niet verbaasd als je kind met bezwaren komt waar je zelf nog niet aan hebt gedacht.
Wil je goed advies en goed voorbereid emigreren met je kinderen, dan kun je te rade bij emigratiepsycholoog Saskia Zimmerman. Je kunt bij Saskia Zimmerman terecht voor een persoonlijk advies of voor een online cursus waarin je een persoonlijk emigratieplan maakt.
Makelaars
Een huis kopen in het buitenland is altijd een uitdaging. Al was het maar vanwege de afstand. Maar je wilt ook weten dat je met een goede en betrouwbare makelaar in zee gaat. Bij Mondi, een belangenorganisatie voor aspirant kopers van onroerend goed in het buitenland, kun je advies krijgen.
Notariële zaken
Verdiep je in de wetgeving van het land van bestemming als het gaat om zaken als erfrecht. Leg daarna in je testament vast of je kiest voor Nederlands erfrecht of voor het erfrecht van je nieuwe land. Kiezen is belangrijk omdat deze zaken elders heel anders geregeld kunnen zijn. Het langstlevende principe geldt bijvoorbeeld lang niet overal. Overigens kun je niet in alle landen deze keuze maken. Soms geldt automatisch het recht van het nieuwe land (bijvoorbeeld in Frankrijk).
Onderwijs
We zeiden het al: met kinderen emigreren vraagt net iets meer van je. Naast de emotionele kanten heb je ook de praktische vraagstukken over scholing. Als ouder vind je veel informatie op de site van de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland. De stichting geeft ook het “Magazine Met kinderen naar het buitenland” uit met handige informatie en ervaringen van ouders. Bij de Wereldschool kun je ook terecht voor advies over een goede school in het buitenland of voor volledig thuisonderwijs. Daarnaast verzorgt de Wereldschool lesmateriaal waarmee kinderen hun Nederlands verder kunnen ontwikkelen.
Ook Edufax kan je op weg helpen. Dit bureau is gespecialiseerd in onderwijsbegeleiding in het buitenland.
Pensioen
Wie tussen zijn 15de en 65ste in Nederland woont, bouwt AOW-rechten op. Voor elk jaar dat je niet in Nederland woont, verlies je 2% van de AOW. Wel kun je je vrijwillige verzekeren voor de AOW, als je naar het buitenland vertrekt bij de Sociale Verzekeringsbank. Regel dat dan binnen 1 jaar na je vertrek naar het buitenland.
Rijbewijs
Een Nederlands rijbewijs is binnen de EU gewoon geldig. En voordat je rijbewijs verloopt, wissel je het in voor een rijbewijs van het betreffende land. Zolang je nog je Nederlandse rijbewijs houdt, moet je het wel laten registreren en valt het rijbewijs onder het recht van je nieuwe thuisland. Laat je rijbewijs dus niet verlopen! Of je moet zin hebben om opnieuw rijexamen te doen….
Verhuis je naar een land buiten de EU, dan kun je je Nederlandse rijbewijs weer wel verlengen voor het verloopt. Op www.rijbewijs.nl vind je hierover meer informatie.
Schuldgevoelens
Die komen er vast. Je laat bijvoorbeeld ouders of grootouders achter die qua gezondheid misschien niet meer helemaal in goeden doen zijn. Of je kinderen hebben in het begin veel problemen en verdriet over alles wat ze hebben achtergelaten. Het enige wat je hier tegen kunt doen is zorgen dat je goede afwegingen maakt. Op een eerlijke manier de voors en tegens op een rijtje zet en open en eerlijk bent over je motieven. Ook naar jezelf. Dan krijgen schuldgevoelens de minste kans.
Televisie
In de tijd van Netflix, HBO en apps waarmee je online tv kunt kijken, is het nauwelijks nog een issue om van de gewenste tv-programma’s voorzien te worden.
Visa en vergunningen
In de meeste landen heb je een verblijfsvergunning nodig. Die kun je aanvragen bij de bevoegde instanties van het betreffende land. Meestal heb je daarvoor een geldig paspoort of identiteitsbewijs nodig plus een uittreksel van het geboorteregister. Soms moet je ook een uittreksel uit het huwelijksregister overleggen. Verhuis je naar een land buiten de EU dan heb je soms een vertaling nodig van een erkend vertaler.
In landen als Australië, Canada, VS en Nieuw Zeeland heb je ook een visum nodig. Een bureau kan je hierbij helpen.
Werk
Als je in het buitenland wilt werken kan het handig of noodzakelijk zijn om je kwalificerende diploma’s te laten vertalen door een erkend vertaler. Het Nuffic en het SBB (Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) kunnen je daar bij helpen. Voor sommige beroepen (arts, advocaat, accountant) stellen landen extra eisen voor je je beroep daar mag uitoefenen. Het Informatiecentrum Richtlijn Algemeen Stelsel (IRAS) en Den Haag kan je daar bij helpen. Op www.beroepserkenning.nl staat soortgelijke informatie over de EU landen, IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein.
De Europese Commissie heeft een ‘Portaal voor Beroepsmobiliteit‘ gemaakt, vol informatie over werken en leven in alle EU-landen.
X-pat
Ga je tijdelijk naar het buitenland via je werkgever, dan zijn zaken vaak net even anders geregeld dan bij een definitieve emigratie. Bijvoorbeeld belastingzaken, sociale premies en verzekeringen. En met een beetje geluk wordt veel van het regelwerk overgenomen door je werkgever of een gespecialiseerd bureau.
Ziektekosten en zorgverzekeringen
Als je naar het buitenland verhuist, komt er een eind aan je zorgverzekering via de Nederlandse zorgverzekeringswet en de AWBZ. Dan moet je in je nieuwe thuisland een verzekering tegen ziektekosten aflsuiten.
