Je hebt gesolliciteerd en krijgt het goede nieuws dat je bent uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Naast blijheid komen dan vaak direct de eerste zenuwen boven. Ineens ben je dicht bij die baan, die kans wil je niet verknallen.
De truc zit hem voor een groot deel in een goede voorbereiding op het bedrijf, de functie en de vragen die gaan komen. Maar ook in andere zaken die tijdens het gesprek een rol spelen, want er kan genoeg fout gaan. We vroegen eens rond bij mensen die regelmatig sollicitanten op gesprek krijgen en zij noemden de volgende valkuilen.
1. Voorkom een slordige entree
Het lijkt een open deur, maar je wilt de mensen niet de kost geven die het volgende doen:
- Te laat komen, ongeacht de oorzaak
- Een slappe hand geven
- Geen oogcontact maken bij binnenkomst
- Kleding dragen waar ze zich niet helemaal goed bij voelen
- Under of overdressed zijn voor het bedrijf waar ze solliciteren
2. Je motivatie vanuit eigenbelang benoemen
Vaak is een van de eerste vragen waarom je op de functie hebt gesolliciteerd. Verplaats je bij je antwoord dan in de positie van degene die je interviewt. Zeg dus niet dat de baan je aanspreekt vanwege het goede salaris, dat het zo lekker dichtbij is of goed te combineren is met de kinderen. De interviewer denkt op basis van je CV en brief dat er een match is tussen jou en de vacature. Zorg dat je die verwachting bij het begin van het gesprek direct bevestigt. Bijvoorbeeld door aan te geven dat een van de taken een interessegebied of kwaliteit van je is, waar je meer mee wilt doen. Maar noem in ieder geval iets dat in het belang is van degene die je interviewt. Natuurlijk kun je vervolgens ook een ander motief noemen dat meer op je eigen voordeel wijst. Maar denk niet alleen vanuit jezelf.
3. Geen verklaring voor zwakke plekken in je CV
Je weet zelf heel goed of er iets in je CV zit, dat niet helemaal logisch is. De recruiter heeft dat ongetwijfeld ook gezien en je toch uitgenodigd voor een gesprek. Die zwakke plek hoeft dus geen obstakel te vormen, maar de recruiter wil wel graag gerustgesteld worden. Krijg je een vraag over bijvoorbeeld een gat in je CV of een stap terug, zorg dan dat je die ‘zwakke’ plek kunt herformuleren tot iets positiefs. Vertel over de dingen die je gedaan of geleerd hebt tijdens die periode, die van pas kunnen komen bij het uitoefenen van deze functie. Of geef aan wat die zogenaamde stap terug je heeft geleerd of gebracht. Eerlijkheid wordt gewaardeerd en wat jij misschien als een zwakke plek ervaart, hoeft dat in de ogen van iemand anders helemaal niet te zijn.
4. Je zwakke punten worden de kern van het sollicitatiegesprek
Zoals gezegd: iedereen heeft zwakke plekken in zijn CV. Met de vorige tip kun je voorkomen dat ze de spil van het gesprek worden. Maar daarnaast is het is effectiever om je sterke kanten nog duidelijker naar voren te brengen waardoor de andere kant van de tafel onder de indruk raakt. Dan gaat het gesprek over je sterke kanten en zijn dat de elementen die na afloop van het gesprek blijven hangen. Probeer het gesprek zo te sturen dat er meer aandacht is voor die sterke punten. Neem niet de regie van het gesprek over, maar gebruik aanknopingspunten in wat de ander zegt om iets over je sterke kanten te melden. Laat je sterke kanten stralen!
5. Je bent te bescheiden
Een valkuil waar vrouwen meer last van hebben dan mannen; onderzoek wijst dat al jaren uit. Vrouwen zijn minder geneigd om successen toe te schrijven aan hun eigen kwaliteiten en zoeken de verklaring voor hun succes eerder in factoren om hen heen. Maar tijdens een sollicitatiegesprek is dat echt een handicap, want daar zijn ze op zoek naar de beste kandidaat. Wees eerlijk naar jezelf en durf daar voor uit te komen: welke successen bij je huidige of vorige baan waren (mede) aan jouw bijdrage te danken? Vertel daar over. Merk je dat je dat lastig vindt, oefen dan eens met een vriend of vriendin. En weet dat je als vrouw niet snel pocherig overkomt. Dat denk je maar…
6. Je vergeet je lichaamstaal
Maar een klein deel van de totale indruk die je maakt, wordt bepaald door WAT je zegt. Het is veel meer HOE je het zegt en hoe je overkomt dat bepaalt welke indruk men van je krijgt. Je lichaamshouding tijdens een gesprek speelt daarom een belangrijke rol. Door met je armen over elkaar te zitten of achterover te leunen, maak je een gesloten indruk. Dat geldt ook voor wegkijken, met je vingers friemelen etc. Iedereen heeft wel iets wat hij/zij bijna automatisch doet tijdens een gesprek. Weet je wat het bij jou is? En is dat in je voordeel of juist niet?
Je kunt je lichaamstaal meer voor je laten spreken, door mensen bewust aan te kijken, je armen wat losjes te laten hangen of mee te laten doen. Zitten er meerdere mensen aan de andere kant van de tafel, probeer dan iedereen aandacht te geven door hen aan te kijken.
7. Kibbelen met de interviewer
Natuurlijk maak je geen ruzie tijdens het sollicitatiegesprek. Maar voorkom dat het gesprek een onprettige toon krijgt. Recruiters kunnen prikkelende en ontregelende vragen stellen. Dat kan zijn om je op de proef te stellen en te peilen hoe je je onder stress staande houdt. Het kan ook zijn dat iemand terechte kritische vragen stelt op basis van je CV of het gesprek. Bedenk je twee dingen:
- Je zit daar omdat men wat in je ziet.
- Het is de taak van de recruiter om die vragen te stellen.
Reageer dus vooral zonder weerstand: de recruiter heeft immers altijd gelijk. Trek het naar jezelf toe, ook als je het er niet mee eens bent. Gaat het bijvoorbeeld om iets in je CV, geef dan aan dat dit mogelijk niet goed uit de verf komt, maar dat je wel degelijk veel ervaring hebt met puntje puntje puntje. Komt het door iets uit het gesprek, meld dan dat JIJ dit misschien anders had moeten formuleren en geef een inhoudelijk argument waarom je toch echt het vertrouwen op dat vlak verdient. Maar wees in alle gevallen een prettige gesprekspartner, dat brengt je het verst.
Solliciteren via Skype?
Dan vind je hier handige tips om ook je sollicitatiegesprek via Skype goed te laten verlopen. De tips staan prettig overzichtelijk bij elkaar in een infographic. Niet alleen over de technische instellingen, maar ook over je profiel op Skype en je presentatie tijdens het gesprek.
Anderen lazen ook
- Hoe kijken recruiters naar jouw sollicitatie
- Je sterke en zwakke punten presenteren
- 6 tips voor een overtuigend sollicitatiegsprek door recruiter Yolanda Vermeulen