Je bent vol goede moed begonnen aan een schrijfavontuur en je gaat voortvarend van start. Na verloop van tijd begint het proces echter te haperen. Je neemt je wel steeds voor om verder te schrijven, maar er komt steeds iets tussen. Andere activiteiten, zoals de was, een wijntje met je vrienden, boodschappen, social media… Herken je dit?
Jij denkt: wat ik nodig heb is een stok achter de deur.
Maar is dat zo? Ik denk dat je al veel verder komt als je eens onderzoekt wat schrijven eigenlijk voor je betekent. Daarover gaat dit artikel. En natuurlijk zullen daarbij een aantal praktische handvatten voorbijkomen om je aan het schrijven te zetten.
Je schrijfhouding
Met schrijven is het hetzelfde als met alles wat je doet: het resultaat staat of valt met je eigen inzet. En die hangt weer nauw samen met de manier waarop je naar schrijven kijkt en met de plek die het in je leven inneemt. Kortom: je mindset ten aanzien van schrijven. Ik ben ervan overtuigd dat als je je die bewuster maakt, je minder last van afleiding zult hebben.
Wat betekent schrijven voor jou?
Er zijn allerlei mogelijke manieren om schrijven te zien:
- om me te uiten
- om mijn fantasie vorm te geven
- mijn ideeën vast te leggen
- levensbehoefte
- ontspanning
- manier om te ontsnappen aan werkelijkheid
- grip houden op de werkelijkheid
- een beloning na hard werken
- een taak die afgerond moet worden
Stuk voor stuk zijn het legitieme redenen om schrijven een vaste plek in je leven te geven.
Het definiëren van je eigen drijfveren om te schrijven is al een goede stap in de richting van regelmatiger schrijven. Maar vaak werkt het nog beter om jezelf daar af en toe aan te herinneren. Zorg er dus voor dat je jouw eigen boodschap: ‘ik schrijf omdat…’ regelmatig tegenkomt.
Missie 1: Geef schrijven een plek
Leg jouw belangrijkste redenen om te schrijven vast en zorg dat je er elke dag een paar keer aan herinnerd wordt. Zet ze op een mooi vel en hang het ergens op waar je regelmatig langsloopt. Maak een mooie boekenlegger, zet een herinnering in je telefoon, spreek een bericht in als ringtone, maak er een filmpje van . Trek alles uit de kast om jezelf ervan te overtuigen dat schrijven in jouw leven hoort.
Op die manier help je jezelf om ervan bewust te blijven dat je in je leven ruimte wilt geven aan schrijven. Zo verander je je mindset, je geeft schrijven in je denken de plek die jij vindt dat het zou moeten hebben in je leven. Daarmee vergroot je de kans dat de volgende handvatten gaan werken!
Mijn eerste loopbaan was verpleegkundige, daar werd ik vanaf dag één om de oren geslagen met de kreet ‘Rust, reinheid en regelmaat…’ Deze blijken ook als je jezelf wilt aanzetten om meer te schrijven heel nuttig.
Rust
Nu je voor jezelf concreet hebt gemaakt dat schrijven een plek inneemt in je leven, ga je de rust nemen om te zorgen dat je die plek gaat inrichten.
Hoe ziet jouw persoonlijke schrijfplek eruit?
Hoe zou jij schrijven een plek zou willen geven in je leven die recht doet aan je wens om te schrijven?
Wat je gaat schrijven is vaak wel duidelijk, maar schrijven heeft nog meer aspecten. Om voor jezelf duidelijk te krijgen hoe je persoonlijke schrijfplek eruitziet, kun je deze vragen beantwoorden:
- Hoe wil je je bezighouden met schrijven? (Alleen schrijven of ook lezen over schrijven, research doen, workshops volgen, taalcursus doen, personages uitdenken, planningen en schema’s maken etc.)
- Hoe vaak wil je je bezighouden met schrijven?
- Hoe lang gaat dat duren?
- Waar ga je schrijven?
- Met wie? Wat heb je nodig om te kunnen schrijven? Wat juist niet?
Je kunt natuurlijk uitgaan van je ideaalbeeld – een eilandje in de Stille Zuidzee, kokosmelk en een aantrekkelijke muze constant in je buurt – maar om ook daadwerkelijk tot schrijven te komen is het handiger om realistische, haalbare doelen te stellen.
Missie 2: Creëer tijd voor je schrijfwerk
Schrijf voor jezelf op hoe vaak en hoe lang je aan schrijven wilt besteden, richt een plek in waar je goed kunt werken, zorg ervoor dat je materiaal klaarligt of dat je het altijd bij de hand hebt. Zoek een schrijfclubje, een schrijfcursus of een schrijfcoach. Abonneer je op websites en blogs die over schrijven gaan. Zo richt je de plek die schrijven in je leven inneemt concreet in.
Zorg ervoor dat je het jezelf plezierig en gemakkelijk maakt om met schrijven bezig te zijn. Maak jouw schrijfactiviteiten concreet, zorg dat ze tastbaar worden. Niet alleen voor jezelf, ook voor je omgeving.
Daar komt de tweede R tevoorschijn: reinheid. Daaronder versta ik niet alleen het schoonhouden van je bureau, of het scherpslijpen van je potloden – fysieke reinheid – maar vooral jouw persoonlijke mentale instelling ten aanzien van schrijven.
Reinheid
Nu je weet dat je wilt schrijven en hoe je schrijven een plek wilt geven in je leven, is het moment van de waarheid aangebroken: je moet het gaan doen. Elke dag weer zul je jouw intentie om te schrijven en die plek die je het in je leven hebt gegeven, zuiver moeten houden.
Wat kan je in de weg staan?
Definieer welke bedreigingen je nu al ziet, welke smoezen, afleiding of valide lijkende redenen er zullen komen die je ervan zullen weerhouden te schrijven.
Of je de plek die schrijven in je leven inneemt schoon blijft houden heeft te maken met discipline (ook zo’n verpleegstersterm):
- Accepteer geen smoezen, maak een concrete afspraak met jezelf: ik schrijf vandaag van … tot … of tot ik …. woorden heb geproduceerd.
- Signaleer je eigen uitstelgedrag, scherm jezelf af van afleiders (smartphone, sociale media, emailmeldingen)
- Maak een duidelijke afspraak met jezelf, blok je agenda voor schrijftijd, respecteer die blokkade, mocht het niet anders kunnen: blok meteen een andere tijd en stel een melding in die je er 10 minuten van tevoren op attendeert dat je schrijftijd nadert.
- Maak mensen in je omgeving duidelijk dat je niet gestoord wilt worden in de tijd dat je schrijft
- Zet een wekker, zodat je je niet hoeft bezig te houden met het tijdsverloop tijdens je schrijftijd.
Missie 3: schrijfdiscipline
Onderzoek welke obstakels jou in de weg staan om tot schrijven te komen. Bedenk hoe je die kunt vermijden of uit de weg kunt ruimen. Plan aan de hand daarvan jouw schrijftijd in, daarmee zorg je ervoor dat je die tijd ook gaat nemen.
Met andere woorden: als je in je dagelijks leven aan schrijven toe wilt komen, is het belangrijk om schrijfdiscipline op te bouwen. Daarmee help je jezelf om schrijven letterlijk een plek te geven in je dagelijks leven.
Want er zijn oneindig veel redenen om niet aan schrijven toe te komen. De muziek van de buren staat te hard. Er ligt nog zoveel was die weggewerkt moet worden. Je moet dat college nog voorbereiden. Eigenlijk ben je toe aan dat wijntje met je vriendin. Natuurlijk! Ook deze dingen hebben hun plek in jouw dagelijkse leven en dat doen ze vaak al jarenlang.
Regelmaat
Het is nu de kunst om het schrijven de plek in je leven te geven die je al eerder hebt gedefinieerd, daarvoor zullen andere activiteiten genoegen moeten nemen met een kleiner plekje. Om zover te komen zul je de eerste drie maanden jouw persoonlijke schrijfplek bewust moeten gaan creëren. En daarmee kom ik op de derde R: regelmaat. Hiermee bouw je in eerste instantie schrijfdiscipline op: regelmaat zorgt ervoor dat je voornemen om echt te gaan schrijven beter beklijft, tot het schrijven routine wordt, verankerd op die plek in je leven die je hebt geformuleerd.
Hoe kun je zorgen voor regelmaat in het schrijven?
Er zijn heel veel verschillende manieren om regelmaat te zoeken.
- Kies een vaste tijd: ’s morgens, ’s avonds, na het eten, als je partner de kinderen naar bed brengt, als de kinderen net naar school zijn, na de afwas of in de trein.
- Vaste dag: als je vrij hebt, voor of na je yogaklas, zondagavond als je man naar sport kijkt, in het weekend dat je zoon naar zijn vader is, maandagochtend
- Neem je voor een vast aantal woorden te produceren
- Maak een maand vooraf een schema
- Maak vooraf een invulling: de ene dag redigeer je wat je de vorige keer hebt geschreven, de andere dag ga je een personage uitwerken, weer een andere dag doe je research naar politiemethoden etc.
- Werk op een vaste plek
- Vertel iedereen dat je meer tijd gaat besteden aan het schrijven, daarmee lok je uit dat ze ernaar gaan vragen
- Geef jezelf een beloning als het is gelukt (vooral in de eerste tijd, daarna kan je het schrijven misschien gaan zien als een beloning voor je inzet op andere momenten)
Het werkt natuurlijk voor iedereen anders, de regelmaat die voor de een prettig is, daar moet de ander niet aan denken. Kies dus voor de stok achter de deur die jou in beweging zet, aanzet tot schrijven.
Bedenk wat voor jou de meest ideale regelmaat is, dat wordt niet alleen bepaald door wat je wenst, maar ook wat praktisch haalbaar is.
Een nieuwe mindset kan niet gaan zonder nieuwe doelen en – vaak – nieuwe instrumenten. Ik hoop je met dit artikel een aantal instrumenten te hebben aangereikt om een goede basis voor je schrijfdiscipline te leggen.
Ten slotte
Paradoxaal genoeg betekent bezig zijn met schrijven niet dat je altijd alleen maar schrijft. Er zijn nog tientallen andere manieren om met schrijven bezig te zijn zonder een pen of laptop aan te raken. Lees er meer over in deze blog.
Zorg dat je schrijftijd geen corvee wordt. Blijf ervan genieten, dan ga je ernaar uitkijken en komt de regelmaat vanzelf. Dan heeft schrijven een vaste plek in je leven gekregen en dat is waar het allemaal om begonnen is!
Over Marja Duin
Marja Duin is zelfstandig schrijfadviseur en redacteur, ze adviseert en coacht schrijvers bij het schrijven en biedt bedrijven ondersteuning bij hun redactie- en schrijfwerk. Marja heeft een eigen bureau, Marja Duin Redactiekracht en is daarnaast een van de oprichters van Boezzt, waar ze ondernemers en ZZP’ers begeleidt bij het schrijven van een boek.
